Böbrek Sağlığı İçin Nelere Dikkat Edilmeli?

[Toplam: 1 Ortalama: 5]

Kadınlarda 40 yaşından sonra yaygın olarak görülen böbrek yetmezliği, toplumdaki artış gösteren hastalıklardandır. Diyaliz ve organ nakline varan bu riskli durum, böbrek sağlığına en baştan dikkat ederek önlenebilir.

Bu nedenle böbrek sağlığı konusunda dikkat edilecek hususlar hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Peki sağlıklı böbrekler için yapılması ve dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Böbreklerin Önemi

Böbrekler, vücudun ana arınma mekanizmalarındandır. Vücut ağırlığının sadece dörtte birini kaplayan bu organlar, küçük ama işlevi büyük etkileri ile öne çıkar.

Günde ortalama 200 litre kanın filtrelenmesini sağlayarak metabolik atıkları, zararlı maddeleri ve sindirilen son ürünleri vücuttan uzaklaştırmakla görevlidir.

Ek olarak vücuttaki asit baz dengesi, genel kan hacmi ve kan basıncı da böbrekler tarafından düzenlenir; D vitamini aktif hale getirmek de yine böbrek görevleri arasındadır. Bu nedenle böbrekler hayati önem taşıyan organlardır.

Böbrek hastalıkları hem dünyada, hem de ülkemizde yaygın olarak karşılaşılan sağlık problemlerindendir. Akut veya kronik olarak çıkan böbrek hastalıkları, aşırı kilolularda, kalp hastalarında, hipertansiyon rahatsızlığı olanlarda ve şeker hastalarında büyük risk faktörleri arasında yer alır.

Böbreklerin çeşitli sebeplere bağlı olarak yetersiz işlev göstermesi ile vücutta farklı rahatsızlıklar gelişebilir. Yetersiz çalışan böbrekler vücutta zararlı ve toksin maddenin artmasına neden olabilir ve tedavi edilmezse kronik böbrek yetmezliğine dönüşebilir.

Bu nedenle böbrek sağlığının en baştan korunması oluşabilecek riskleri erkenden önlemede büyük önem taşır.

sağlıklı böbrek

Böbrek Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Böbrek hastalıklarının çoğu ilk evredeyken herhangi bir semptoma sebep olmaz, ancak hastalığın ilerlemesi semptomların sayısını ve şiddetini artırır. En yaygın belirtiler şunlardır:

  • El, yüz ve bacaklarda ödem
  • Yorgunluk
  • Bulantı ve kusma
  • İştahsızlık
  • İdrar miktarında azalma
  • Yüksek kan basıncı
  • Nefes darlığı
  • Kas krampları
  • Uykusuzluk

Böbrek Sağlığı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Böbrek sağlığını korunmanın pek çok yöntemi vardır. Bunlar arasında yeterli oranda su içmek ve aktif yaşamak ilk sıralarda gelir.

Ek olarak düzenli tahlil yaptırarak da böbrek hastalıklarının en erken süreçte önüne geçmek mümkün olabilir. Sağlıklı böbrekler için şunlara dikkat edilmesi gerekir:

 

  • Kan şekeri takibi: Şeker hastalarının böbrek hastalığı geçirme riski oldukça yüksektir, bu nedenle düzenli kan testi yaptırılması ve yüksek şekerin kontrol altına alınması gerekir. Kontrol edilemeyen kan şekeri kan damarlarına zarar vererek böbrek hastalıklarına sebep olabilir.
  • Kan basınç takibi: Hipertansiyon kan basıncından kaynaklanan ve toplumda yaygın olan bir sorundur, aynı zamanda böbrek hastalıkları için büyük risk teşkil eder. Kan basıncını kontrol altında tutmak için doğru bir diyet, düzenli takip ve ilaç kullanımı gerekir. Bu şekilde böbrek hastalıklarından korunmak mümkün olabilir.
  • Tuz tüketimi kontrolü: Tuz vücuttaki suyu tutan ve böbrek işlevlerini olumsuz şekilde etkileyen bir gıdadır. Sağlıklı böbrekler için tuz tüketimini sınırlandırmak gerekir. Sağlıklı bireyler için önerilen günde 3-4 gram tuz tüketmektir.
  • Magnezyum ve B6 takviyesi: B6 ve magnezyum eksikliği, böbreklerdeki kalsiyumun geri emilimini yavaşlatır ve idrardaki kalsiyum atımının artmasına neden olur. Bu durum da böbrek taşına dönüşerek böbrek sağlığını olumsuz yönde etkiler. Bu tip durumlardan korunmak için beslenme planına yeşil yapraklı sebzeler, yağlı tohumlar ve ta tahıllar eklemek; B6 ve magnezyum takviyeleri almak gerekir.
  • Yeterli oranda su tüketimi: Böbrek sağlığı için en önemli konulardan biri günlük tüketilen su miktarıdır. Günlük su ihtiyacı kadınlarda 2, erkeklerde ise 2,5 litredir; yaz aylarında bu miktarın terlemeye göre artırılması önerilir. İdrar renginin açık olması gün içinde yeterli su tüketildiği anlamına gelir, koyu sarı renkli idrar olması ise böbrek sağlığını olumsuz etkiler ve vücutta toksin madde birikimini artırır. Yeteri kadar su içmemek ilerleyen dönemde böbrek yetmezliğine sebep olabilir.
  • Dengeli et tüketimi: Böbrek sağlığı için haftalık kırmızı et tüketiminin 500 gramdan fazla olmaması gerekir. Kırmızı et ürik asit miktarını artırdığından böbreklerde doku hasarına sebep olur. Kırmızı et yerine diyete beyaz et eklenmesi gerekir.
  • Kafein tüketimi: Günlük kafein tüketiminin ortalama 250-300 mg olması gerekir, daha yüksek kafein alımı ile kan basıncı yükselir ve böbrek taşı oluşma riski artar. Bu nedenle gün içinde tüketilen kafein miktarının kontrol altına alınması böbrek sağlığını olumlu yönde etkiler.
  • İdeal kilo aralığında olmak: İdeal kiloyu korumak ve fazla kilolardan yavaş yavaş kurtulmak böbreklerin verimli çalışmasını sağlar. Bu aşamada diyetisyen yardımı ile düzenli bir beslenme planının hazırlanması ve bir anda kilo vermekten kaçınılması önemlidir. İdeal kilo aralığındaki bireylerde kan şekeri ve basıncının kontrolü daha kolay olur.
  • Düzenli egzersiz: Diyet planına ek olarak düzenli egzersiz yapmak da böbrek sağlığını olumlu şekilde etkiler Haftada 3-4 gün minimum 30 dakikalık egzersiz planı ile ideal kiloya ulaşmak ve böbrek sağlığını korumak mümkün olur.
  • Bilinçli ilaç tüketimi: Hekim önerisi dışında ilaç kullanmak böbrek sağlığı açısından risklidir. Bu nedenle tüketilen ilaçların içeriği ve dozuna dikkat etmek gerekir. Aksi halde geri dönüşü olmayan böbrek hastalıkları gelişebilir.
  • Düzenli check-up: Böbrek işlevlerinin düzenli olarak kontrol ettirilmesi, sağlığı korumada ve gelişecek problemleri erken dönemde tespit etmede etkilidir. Özellikle aile öyküsünde böbrek rahatsızlığı bulunanların ve kronik hastaların böbrek kontrolüne daha fazla özen göstermesi gerekir.
  • İdrarı uzun süre tutmamak: İdrarın uzun süre tutulması toksinlerin vücutta birikmesine yol açar ve idrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşı oluşumu gibi riskler barındırır. Hatta bazı durumlarda böbrek yetmezliğine varan ciddi sonuçlar doğurabilir.
  • Yeterli uyku: Böbrek işlevlerinin düzenlenmesi ve yenilenmesi yeterli uyku uyumak ile ilişkilendirilir. uyku sırasında böbreklerin yanı sıra pek çok organ ve doku yenilenerek temizlenir, işlevini daha iyi gerçekleştirir. Hasarlı dokuların onarımı da uyku ile sağlanır. Bu nedenle yetişkin bir bireyin günde 7-8 saat uyuması böbrek sağlığının korunmasında etkilidir.

Yukarıdaki adımları dikkate alarak böbrek sağlığınızı koruyabilir, olası risklerin erken dönemde farkına varabilir ve rahatsızlıklara engel olabilirsiniz. Bu nedenle düzenli kontrol ve takip yaptırılması gerekir.

Prof. Dr. Abdullah ArmağanÜroloji Uzmanı

Benimle iletişime geçmek, bilgi veya randevu almak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz. Koordinatörümüz en kısa sürede sizi arayacaktır.

Bir cevap yazın

Randevu almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz?