Mesane Ağrı Sendromu Nedir? İntersitisiel Sistit Tanısı ve Tedavisi

İnterstisiel sistit (İS), mesane ağrı sendromu (MAS) ya da ağrılı mesane sendromu olarak da bilinmektedir.

Tüm araştırmalara rağmen idrar yolu enfeksiyonu, idrar sistemi taşları gibi altta yatan herhangi bir neden bulunmaksızın ani idrara sıkışma, sürekli basınç ve idrar hissi, mesane bölgesinde sürekli rahatsız eden ağrı, sık idrara çıkma gibi ciddi semptomlar ile yaşam kalitesini bozan bir durumdur.

İnterstisiel sistit tedavisi zor olduğu ve hatta tedavide ciddi bir birliktelik olmadığı için hem hasta hem de hekim açısından sevilmeyen bir sendromdur.

Kadınlarda erkeklerden 9-10 kat daha sık nadir görülen bir hastalıktır. Kadınlarda yüzbinde 52-500, erkeklerde yüzbinde 8-41 oranında görülmektedir.

Mesane ağrı sendromu teşhisi hastanın ciddi şikayet ve belirtlerle gelmesi ve yapılan araştırmaların neticesinde bu belirtilere sık neden olan enfeksiyon, taş, prostatın iyi huylu büyümesi, prostat ve mesane kanseri gibi durumların tespit edilmemesi neticesi konulur.

Çok sık idrara gitme (bazen 5 dakikada bir),  ani idrara sıkışma, sürekli idrar varmış hissi, mesaneyi boşaltamama hissi, mesane bölgesinde sürekli olan ağrı gibi yaşam kalitesini ve konforunu ciddi derecede etkileyen bir durumdur.

Hastalar dışarı çıkmak istemezler ve hatta bu hastalık nedeniyle işini bırakanlar vardır. Hastalar cşddi depresyona girebilirler.

Teşhis için öncelikle iyi bir hasta öyküsü, fizik muayene, labaratuar analizi, üriner sistem ultrasonografisi, ürodinami ve gereğinde sistoskopi yapılmalıdır.

Mesane ağrı sendromu tedavisi, özellikle kesin tedavisi maalesef mevcut değildir. Ancak hastanın yaşam konforunu artırıcı tedavi alternatifleri mevcuttur.

İyi organize edilebilirse yüzgüldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Tedavi en hafiften ağıra doğru 6 basamaktan oluşur.

Birinci basamakta en az zararsız tedaviler verilirken altıncı basamakta mesanenin alınması söz konusudur.

• hasta eğitimi, hastaya hastalığının tedaylı birşekide anlatılması, sıvı ayarlaması, kafeinli, baharatlı yiyeyeceklerden uzak durulması, şikayetleri artırıcı faaliyetlerin azlatılması, meditasyon gibi konservatif önerilerde bulunulur. İlk basamaktan hastaların yaklaşık %45 i fayda görmektedir.
• Fizik tedavi, ağızdan kullanlan ilaçlar ve mesane içine verilen tedavilerden oluşmaktadır. Fizik tedavi ile pelvik taban dediğimiz mesane bölgesindeki kaslara yağılan işlemdir. Ağızdan verilen ilaçlar amitriptilin, pentazon polisülfan sodyum, antihistaminikler ve diğer bazı ilaçları içermektedir. İntravesikal (mesane içi) ilaçlar heparin, dimetilsülfoksit (DMSO), hiyoluronik asit, lidokain gibi ilaçlardır. Bu basamata hastalar tedaviden yaklaşık %50-70 yarar sağlarlar
• Sistoskopi: Kameralı bir sistoskop aleti aracılığı ile mesaneye genel anestezi ile girilir. Öncelikle tüm mesanede anormal bir durum olup olmadığıo gözlrmlrnir. Mesane iyice isotonik sıvı ile doldurulur ve boşaltılır.mesaneye yeniden sistoskopla bakılır. Eğer interstisiel sistit belirtisi olan ülserler varsa bunlar rezektoskop deddiğimiz başka bir aletle alınabilir. Ayrıca mesanenin şişirilmesi (hidrodistansiyon) de tedavi basamaklarından biridir. Bu basmak tedaviden hastaların %40-60 ı fayda görmektedir.
• Mesane içine botox uygulaması ve sakral nöromodülasyon: Mesane içine genel anestezi altında hidrodistansiyon tedavisi ile birlikte önceki basamaklara cevap alınamayan hastalarda uygulanmaktadır. Sakaral nöromodülasyon işlemi de hastanın idrar şikayetlerini azaltmak için yapılan girişimsel durumdur.
• Siklosporin A tedavisi: Yan etki profili nedeniyle deneyimli yerlerde yapılması önerilir. Diğer tedavilere cevap alınamadığında tercih edilen bir tedavidir. Hastalar %70 e yakın fayda sağlamaktadır
• Üriner diversiyon yani mesanenin alınması: Diğer tedavilerin hiç birisine yanıt alınamadığı dumlarda hastanın semptom ve belirtilere dayanılmaz olduğunda tercih edilecek bir yöntemdir. Geri dönüşsüz olduğu için sonuçlarını hem hasta hem de yakınlarıyla iyice tartışmak gerekir. Mesenenin cerrahi olarak alınıp yerine ince barsaktan 40-45 cm parça alınarak mesane haline getirilerek yapılan bir işlemdir.