Böbrek üstü bezi, böbreklerin üstünde yer alır ve üçgen biçimini andıran bir salgı bezidir. Kanseri riskli ve tehlikelidir.
Böbrek Üstü Bezi Kanseri ile tanışmadan önce böbrek üstü bezini tanıyalım
Böbrek üstü bezi adrenal bez, sürrenal bez diye de adlandırılır. Her iki böbreğin üst kısmında bulunan vücudumuzun idamesi için çok önemli hormonlar salgılayan korteks ve medulla olarak iki bölümden oluşan üçgen şeklinde sarı renkli bezlerdir.
Adrenal korteks dış kısmını oluştururu ve buradan kortizol aldosteron ve dehidroepiandrosteron hormonları salgılanır. Bu hormonlar metabolizmayı düzenler, vücut şekli saç büyümesi gibi vücut şekillerini kontrol eder. Adrenal medulla ise iç kısmını oluşturur ve dopamin, adrenalin ve noradrenalin gibi vücudun strese bağlı tepkilerini kontrol eder.
Sürrenal tümörü nedir? Tipleri nelerdir?
Böbrek üstü bezinde atipik kontrolsüz çoğalan hücrelerin kitle oluşturması neticesi oluşan durumdur. İyi huylu (selim, erkek, benin) ya da kötü huylu (kötü, dişi, habis, malin) olabilir. Sürrenal tümörleri ayrıca dışarıdan yani akciğer böbrek gibi başka organların metastazı (yayılması) sonucu da görülebilir.
Adrenal tümörlerin çeşitleri nelerdir?
Adenom dediğimiz en sık görülen tümörü iyi huyludur ve metastaz yapmaz. Korteksten kaynaklanan bu tümörler çok büyümediği sürece belirtilere neden olmaz. Genellikle başka bir nedenle çekilen ultrason ya da BT de ortaya çıkar. Bu tümörler 4 cm i geçmediği sürece tedaviye ihtiyaç duymazlar.
Adrenokortikal karsinom ise korteksten kaynaklanan kötü huylu kanserlerdir Bu kanserler bazen işlevsel olur ve hormonların aşırı salınımına bağlı ciddi belirtiler görülebilir.
Nöroblastom adlı tümör ise adrenal medulladan kaynaklanır ve genellikle çocukluk çağı habis tümörlerindendir. Ayrıca feokromasitoma ise işlevsel sürrenal medulla tümörüdür ve habis hipertansiyon dediğimiz durumlara neden olabilir.
Böbreküstü bezi tümörlerinin belirtileri nelerdir?
Böbrek üstü işlevinin tümöre nedeniyle aşırı artışına bağlı olarak yüksek tansiyon, kalp çarpıntısı, sinirlilik, korku, baş ağrısı, yüzde kızarıklık, aydede yüz, kilo alımı, aşırı terleme, krın çatlakları, bazen aşırı zayıflık, yüzde sivilce artışı, cinsel istek bozuklukları, sodyum potasyum değişiklikleri gibi ciddi sonuçlar olabilmekltedir.
Böbreküstü bezi tümörleri nasıl teşhis edilir?
İşlevsel olmayan böbrek üstü bezi tümörleri genellikle başka bir nedenle araştırma yapılırken ultrasonografi, MRI ya da BT de büyümüş kitlenin görülmesiyle ortaya çıkar. Sonra tümörün işlevsel olup olmadığına bakılır.
İşlevsel tümörlerde ise hasta hormonların fazla salınımına bağlı şikayet ve belirtilerle gelir. Hastadan iyi bir tıbbi geçmiş alınır ve ayrıntılı bir fizik muayene yapılır. Sonra sürrenale yönelik ilaçlı üst karın MRI ya da BT yapılır. İlave olarak kan hormon düzeyleri, idrar analizi yapılmalıdır. İşlevsel tümörlerde mutlaka endokrinoloji uzmanından yardım alınmalıdır
Adrenal Tümörlerinde Tedavi Nasıldır?
Tümör çapı 4 cm nin üzerinde ise cerrahi olarak adrenal bez ve tümörün çıkarılması gerekir. Tümör işlevsel ise öncelikle endokrioloji uzmanı ile koordineli olarak ilaç tedavisi verilmeli ve herşey kontrol edildikten sonra cerrahi düşünülmelidir.
Cerrahi tedavi laparoskopik/robotik ya da açık yapılabilir. Laparoskopi/robot ameliyatı sürrenal tümörlerinde deneyimli ellerde altın standarttır ve çok başarılıdır. Çok büyük tümörlerde ya da daha önce cerrahi geçirmiş olanlarda elbetteki açık cerrahi de uygulanabilir. İşlevsel tümörler çok yakından takip edilmelidir.