Vajina İltihabı Neden Olur?

Vajina bölgesinde ağrı, akıntı ve kaşıntı gibi semptomlarla karakterize olan vajina iltihabı kadınların sosyal yaşamını ve cinsel sağlığını olumsuz yönde etkileyen hastalıklardandır. Çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişen bu sorun enfeksiyonel bir rahatsızlıktır ve bölgedeki bakteri dengesinin bozulduğunu gösterir. Semptomların gözlenmesiyle birlikte başlatılan tedavi ile sorun kısa sürede çözülebilir.

Vajina iltihabı, diğer adıyla vajinal enfeksiyon veya vajinit olarak adlandırılır. Kadın üreme sisteminin önemli bir parçası olan vajinada gözlenen bu durum, çeşitli mikroorganizmalardan veya bakterilerden kaynaklanarak vajinadaki floranın bozulmasına yol açar. Sağlıklı bir kadının vajinasında faydalı organizmalar bulunur, bu organizmalar arasındaki dengenin korunması oldukça önemlidir. Vücuttaki diğer organlar için zararlı olmayan bu florada çeşitli nedenlere bağlı olarak dengesizlik meydana gelirse vajina dokusunda iltihabi etkiler ortaya çıkmaya başlar. Vajinal enfeksiyon sonucu yaşam kalitesini düşüren ağrı, kaşıntı ve akıntı gibi pek çok semptom gözlenir.

Vajina iltihabı kimi zaman herhangi bir bulgu vermeden gerçekleşir veya ortaya çıkan semptomlar çok hafif şiddette olabilir. Ancak yaygın semptomlar şu şekildedir ve doğru tedavinin uygulanması sonucu şiddetlenebilir:

• Kasıklarda ve karın alt bölgesinde ağrı
• Kötü kokulu vajinal akıntı
• Cinsel ilişki sırasında ortaya çıkan ağrı
• Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama
• Yüksek ateş ve halsizlik
• Mide bulantısı ve kusma
• İdrar sırasında zorlanma
• Ağrılı idrara çıkma
• Kabızlık veya karın şişkinliği

Bu tür semptomlardan bir veya birkaçının gözlenmesi durumunda vajina iltihabı şüphesi vardır ve en kısa sürede uzman hekime başvurulmalıdır.

Vajina dokusunda vücut geneliyle uyum sağlayan çok sayıda bakteri yaşar. Bu bakteriler “laktobasil” adını alır ve bölgede kolonileşerek vajina fonksiyonlarının gerektiği gibi işlemesine yardımcı olur. Laktobasil kolonileri sayesinde hem vajina hem de vücut sağlığına zarar verebilecek diğer mikroorganizmaların vücuda yerleşmesi önlenir. Ancak bölgedeki pH dengesinin bozulması veya biyokimyasal özelliklerin değişmesi nedeniyle bakteri sayısında farklılaşma yaşanabilir. Gereksiz antibiyotik kullanımı, dengesiz beslenme veya genital bölge temizliğinde yapılan yanlışlar gibi pek çok faktör bölgedeki floranın bozulması üzerinde etkilidir. Sonuç olarak laktobasiller olumsuz şekilde etkilenir ve vajina diğer zararlı bakterilere ve mikroorganizmalara karşı korumasız hale gelir. Zamanla bu zararlı yapılar vajinaya yerleşerek iltihaplanmaya neden olur.

Bu duruma sebep olan en yaygın nedenler şu şekilde sıralanabilir:

• Korunmasız ilişki
• Cinsel yolla bulaşan Gonore bakterisi (bel soğukluğu)
• Cinsel yolla bulaşan Klamidya
• Düşük veya kürtaj gibi durumlar sonucu vajina ağzındaki bariyer yapının bozulması
• Rahim içi geçirilen ameliyatlar
• Tüberküloz

Vajina iltihabı farklı sorunlardan kaynaklandığından doğru tedavi için öncelikle doğru tanının konması gerekir. Bu aşamada Pap-smear testi, kolposkopi, ultrason gibi görüntüleme yöntemleri, kan ve idrar testleri yapılır. Ek olarak cinsel yolla bulaşan hastalığın türünü tespit etmek için vajinadan alınan kültür laboratuvar ortamında incelenir. Sonuç olarak vajinal iltihabın neden kaynaklandığı tespit edilir ve buna yönelik tedavi çalışmaları başlatılır.

Hekimin muayenesi, hasta öyküsünün dinlenmesi ve gerekli testlerin yapılması sonucu genellikle kişiye uygun bir antibiyotik tedavisine başlanır. Antibiyotik kullanımının hekimin önerdiği süre boyunca ve gerektiği şekilde devam etmesi gerekir. Semptomlarda iyileşme gözlense bile, aksi belirtilmedikçe tedavi yarım bırakılmamalıdır. Antibiyotik kullanımı ağızdan tablet şeklinde olabileceği gibi vajinal yolla alınan fitil formunda da olabilir. Bu tür antibiyotikler doğrudan bölge üzerinde etkili olduğundan enfeksiyonun daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.

Siğil gibi çeşitli deri lezyonlarının görüldüğü durumlarda bu lezyonları almak için cerrahi girişimler uygulanabilir veya krem ya da jel uygulamaları önerilebilir. Klinik semptomların giderilmesi için ise anti-inflamatuar ilaçlar reçete edilebilir.

Vajina iltihabının tedavisi sürecinde şu hususlara dikkat etmek bölgedeki floranın kısa sürede eski dengesini bulmasına yardımcı olur:

• Tedavi tamamlanmadan cinsel ilişkiye girilmemelidir, bu tip bakteri ve mikroorganizmalar cinsel yolla bulaşabildiğinden enfeksiyon riskini artırır. Gereken durumlarda partnerin de bilgilendirilmesi ve tedavi edilmesi önerilir.
• Bölgenin kuru ve hijyenik kalmasına özen gösterilmelidir.
• Bakteriler sıcak ve ıslak ortamlarda daha hızlı üredikleri için özellikle duş, sprey ve bakım ürünü gibi uygulamalarda hekim önerilerinin dışına çıkılmamalıdır.
• Dar kıyafetler bölgedeki ısıyı artırdığından giyilmemelidir, özellikle iç çamaşırlarının rahat ve %100 pamuklu olmasına dikkat edilmelidir.
• İç çamaşırı günlük olarak değiştirilmelidir.
• Sağlık ve dengeli beslenme ile yeterli su içme alışkanlıkları kazanılmalıdır. Bu tür alışkanlıklar bağışıklık sistemini güçlendirdiğinden enfeksiyonun daha kısa sürede iyileşmesine yardımcı olur.

Vajina iltihabı özellikle korunmama nedeniyle tekrarlayabilir, bu nedenle tam iyileşmeden sonra korunmadan cinsel ilişkiye girilmemesi son derece önemlidir.