RIRS Yöntemi Nedir? Avantajları Nelerdir?

Böbrekler, üretra, üreter ya da mesanede meydana gelebilen üriner sistem taş hastalığı, erken tedavi edilmediği takdirde ciddi problemlere yol açabilir. Ülkemizde insanların yaklaşık olarak yüzde 15 ile 20’lik kısmında görülen bu hastalığın, en yaygın hastalıklardan biri olduğunu söylemek mümkün.

Görülme sıklığı beslenme alışkanlıklarına ve çeşitli faktörlere göre değişkenlik gösterebilir. Böbrek taşlarını ortadan kaldırmak için en yeni ve en sık başvurulan yöntemlerden biri de RIRS yöntemidir.

Böbrek taşı oluştuğu zaman hastaların bir üroloji kliniğine başvuru şikayetleri genellikle yan ağrısı ya da idrarda yanma olur. Böbrekte taş olup olmadığını tespit etmek için de öncelikle bir fiziksel muayene, ardından USG görüntülemesi istenir.

USG görüntülemesi sonucunda taşın hem boyutu hem de konumu tespit edilmiş olur. RIRS yöntemi ortaya çıkmadan önce 2 santimden büyük olan taşlar için en sık kullanılan iki yöntem PNL olarak adlandırılan kapalı böbrek taşı ameliyatı ve açık böbrek taşı cerrahisiydi. PNL yönteminde hastanın vücuduna açılan küçük bir delikten böbrek taşına müdahale edilebiliyordu.

Fakat RIRS yöntemi ortaya çıktıktan sonra, artık 3,5 santime kadar olan böbrek taşlarına bile hastanın vücudunda herhangi bir delik açmadan ya da kesi yapmadan müdahale edilebiliyor.

RIRS; Retrograde Intrarenal Surgery ya da Böbrek İçi Taş Kırma Yöntemi olarak adlandırılır. Genel anestezi altında yapılan bir işlem olan RIRS yönteminde, böbrek içerisinde bulunan taşa idrar yolu içerisinden sokulan kıvrılabilir bir üretereskop ile ulaşılır.

Kırılan ve küçük parçalara ayrılan taş, yine küçük parçalar haline dışarı çıkarılır. İçeride kalan küçük tortular ya da kırıntılar ise idrar yoluyla dışarı atılır. Vücutta herhangi bir delik açılmadığı ve yara izi oluşmadığı için PNL yöntemine göre çok daha avantajlıdır.

RIRS yöntemi böbrek taşları konusunda en modern ve en yeni tedavi yöntemlerinden biri olarak pek çok durumda uygulanabilir. RIRS yönteminin uygulanabileceği durumları şu şekilde listelemek mümkün:

• Küçük ve orta boy taşlar ile birlikte, 3.5 santime kadar olan büyük taşların varlığında,
• Aşırı kilolu hastalarda,
• İki böbreğinde birden taş olan hastalarda,
• Böbreklerinde birden fazla taş olan hastalarda,
• Böbrek ve üreterde aynı anda taş olan hastalarda,
• ESWL yöntemi uygulanan fakat sonuç alınamayan hastalarda.

Risksiz bir operasyon olan RIRS yöntemi uzman hekimler tarafından doğru şekilde uygulandığı zaman, yüksek başarı oranları ile sonuçlanır.

Her operasyonda olduğu gibi RIRS yönteminde de bazı avantajlar ve dezavantajlar bulunuyor. Bu avantajları ve dezavantajları şu şekilde sıralayabiliriz:

• PNL operasyonlarında ortalama olarak 3 gün olan taburcu olma süresi, RIRS yönteminde ortalama olarak 24 saattir.
• Vücutta delik ya da kesi olmadığı için yara izi kalmaz. Hastanın iyileşme ve yatış süresi çok daha kısa olur. Aynı zamanda kanama ve enfeksiyon gibi riskler de ortadan kaldırılmış olur.
• ESWL yöntemi genellikle 2 santimden küçük olan taşlara uygulanır ve 2 santimden büyük taşlar için işe yarayan bir yöntem değildir. RIRS yönteminde ise 2 santimden büyük taşlara da müdahale edilebilir. Bu yüzden ESWL yöntemine göre daha avantajlı bir yöntemdir.
• ESWL yöntemde parçalanan taşların tamamının idrar yoluyla dışarı atılması gerekir. Bu da bazı taşların idrar yolunda sıkışmasına sebep olabilir. Fakat RIRS yönteminde böyle bir risk söz konusu değildir. Tüm taşlar dışarı alınır ve yalnızca küçük döküntüler idrar yoluyla dışarı atılır.
• Eğer bir hastada doğuştan ya da farklı sebeplere bağlı olarak böbrek anomalisi varsa, ilk başvurulan yöntem RIRS yöntemidir.
• Hastaların kan sulandırıcı ilaç kullanması RIRS yönteminin uygulanmasına engel değildir.

• Büyük taşlara uygulanan RIRS yönteminde, taşların parçalanması zaman alacağı için operasyon süresi uzayabilir. Bu da üreterde darlık oluşması ya da üreterin zarar görmesi gibi olumsuz durumlara sebep olabilir.
• Henüz çok yeni bir yöntem olduğu için, operasyonu yapabilecek olan cerrahların ve kliniklerin sayısı azdır.

RIRS yöntemi modern ve yeni bir yöntem olarak özellikle büyük böbrek taşlarına müdahale edilmesi konusunda büyük bir ilerleme yarattı. Sizin de böbrek taşı şikayetiniz varsa, RIRS yöntemi hakkında uzman bir hekimden bilgi alabilirsiniz.