Kısırlık, birden çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilen bir problemdir. Birkaç vitamin ve mineralin üreme sağlığı üzerinde önemli olduğu bilinir. Folik asit (B9 vitamini) eksikliği hamilelik sırasında ciddi sorunlara yol açabilir ancak folik asit eksikliğini doğrudan bu problemle ilişkilendirmek de doğru olmaz.
Bazı vitaminlerin üreme sağlığı üzerinde etkili olduğu bilinse de tamamıyla bu problem ile ilişkilendirmek doğru değildir. Eğer kısırlık sorunu yaşanıyorsa bir uzman hekimden yardım almak ve detaylı inceleme önerilir. Bu sayede potansiyel nedenler ve tedavi yöntemleri belirlenebilir.
Vitamin Eksikliği ve Üreme Sorunları
Vitamin eksikliği ve kısırlık arasındaki ilişki biraz karmaşıktır. Folik asit, demir, D vitamini, C vitamini, E vitamini, çinko gibi vitamin ve minerallerin eksikliği, üreme sağlığını etkileyen ama direkt olarak bu sorunla ilişkilendirilemeyen sebeplerdir.
Kısırlık tek bir vitamin eksikliği değil birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar ve genellikle bu faktörlerin etkileşimi sonucu oluşur. Sadece vitaminler üremeyi etkilemez; bazı fiziksel problemler de üreme sorununun asıl temelini oluşturur. Yaş, stres, kötü yaşam tarzı ve alışkanlıklar bunlardan birkaçıdır.
D Vitamini Eksikliği ve Üreme Sorunları
D vitamini eksikliği kadınlarda ve erkeklerde farklı sebeplerle üreme sorunlarına sebep olabilir. D vitamini eksikliği, kadınlarda polikistik over sendromu (PCOS) gibi hormon sorunlarına yol açabilir.
Yumurtalıklarda anormal kistlerin oluşmasına sebep olan bu durum kadınlarda ovülasyonun düzensiz ya da hiç olmamasına sebep olur. Erkeklerde D vitamini eksikliği ise sperm kalitesini ve hareketliliğini olumsuz yönde etkileyerek kısırlık problemini meydana getirebilir.
B12 Vitamini Eksikliği ve Üreme Yeteneğine Etkileri
B12 vitamini, kadınlar ve erkeklerde üreme sorunlarını doğrudan etkileyebilen bir vitamin çeşididir. Özellikle kadınlarda hormon dengesizliklerine ve yumurtalık fonksiyonlarına zarar verebilir. B12 vitamini eksikliği erkeklerde ise sperm kalitesini olumsuz yönde etkilemesinin yanında hücre bölünmesi, DNA sentezi ve nöronların sağlığı dahil birçok biyolojik süreçte kritik bir rol oynayarak kısırlık için zemin hazırlayabilir.
Folik Asit Eksikliği ve Gebelik Problemleri
Folik asit yani B9 vitamini eksikliği, gebelik problemlerine yol açabilen önemli bir vitamin eksikliğidir. Bebeklerde; nöral tüp defektleri, erken doğum riski, düşük doğum ağırlığı, anemi gibi problemlere sebep olabilir. Bu sebeple gebelik ve öncesindeki süreçte folik asit eksikliğinin giderilmesi önerilir. Bebek gelişimine kalıcı zararlar verebileceğinden folik asit takviyesi konusunda doktorunuzun tavsiyelerine uymak da önemlidir.
Çinko Eksikliği ve Erkek Kısırlığı Arasındaki İlişki
Çinko eksikliği ve erkeklerde görülen kısırlık problemi arasında mutlak bir ilişki bulunur. Çinkonun erkek üreme sağlığı üzerindeki etkileri, uzmanlar tarafından yapılan birçok araştırma ile kanıtlanmıştır. Sperm üretimi ve sperm kalitesinde olumsuz etkileriyle ortaya çıkaran çinko eksikliği, sperm hareketliliğini de olumsuz yönde etkiler.
Sperm hareketliliğinin azalması döllenme yeteneğini olumsuz yönde etkileyerek kısırlık nedeni olabilir. Bunların yanı sıra sperm hücresinin DNA’sını koruyan çinkonun eksikliği söz konusu olduğunda sağlıklı sperm hücrelerinin oluşumu engellenebilir. Hormon dengelerini de etkileyen çinko eksikliği erkek üreme sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir.
Multivitamin Takviyelerinin Rolü ve Kısırlık Önleme Konusundaki Faydaları
Multivitamin takviyeleri, dengeli bir diyeti tamamlamak ve vücudun ihtiyaç duyduğu temel vitaminleri ve mineralleri sağlamak için kullanılsa da multivitaminlerin kısırlık önleme konusunda kanıtlanmış bir faydası bulunmaz. Genel sağlık açısından birçok önemi bulunan multivitaminler, kısırlığa sebep olan sorunlarının temel nedenlerini ortadan kaldırmaya yetmez.
Multivitamin kullanımı kısırlığın altta yatan sebepleri için çözüm olmayabilir. Bir kısırlık sorunu yaşadığınızı düşünüyor ya da gebe kalmakla ilgili endişe duyuyorsanız, bir üreme uzmanına ya da sağlık profesyoneline danışmanız gerekir. Multivitamin kullanımı için de mutlaka bir doktor ya da beslenme uzmanından tavsiye almalısınız.