Kasık Fıtığı (İnguinal Herni) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kasık fıtıkları, kasık bölgesinde gelişen ve bütün fıtık vakalarının yaklaşık %75’ini oluşturan fıtıklardır. Erkeklerde kadınlara göre 25 kat daha fazla görülen kasık fıtıkları genellikle ağrı ve şişlik gibi semptomlarla kendini belli eder. Tek tedavisi yöntemi ameliyat olan kasık fıtığı açık veya kapalı yöntemle alınabilir, sonrasında kişi normal hayatını sürdürebilir.

Karın içindeki ince bağırsak ve bağırsak yağları gibi yapıların karın duvarının zayıf kısmında dışarı doğru baskı yaparak cilt altında şişliğe neden olan durum kasık fıtığı olarak adlandırılır. Fazla ıkınma, zorlanma, hapşırma ve öksürme gibi nedenler karındaki iç basıncı artırdığından kasık fıtığı riski taşır. İlk başta zararsız gibi görünen kasık fıtıkları tedavi edilmediğinde daha ciddi komplikasyonlara neden olabilir ve yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürebilir.

Genellikle ayakta dururken görünen ve yatar haldeyken belirgin olmayan kasık fıtıkları kendi içinde üçe ayrılır:

• İndirekt kasık fıtığı; her yaşta görülebilir ve testis torbalarına kadar inebilir. Toplumda en sık karşılaşılan kasık fıtığı türüdür.
• Direkt kasık fıtığı; genellikle karın duvarının zayıflamaya başladığı orta veya ileri yaşlardaki bireylerde görülür.
• Femoral kasık fıtığı; diğer tiplere göre nadiren karşılaşılır, özellikle kadınlarda görülür ve fıtıktaki boğulma tipi yüksek olur.

Kasık fıtığının verdiği semptomlar seviyesine göre değişir. Genellikle yeni oluşan fıtıklar herhangi bir bulgu vermeden yavaş yavaş şişmeye ve ağrı şikayetine neden olmaya başlar. İlk başta zararsız görünen kasık fıtıkları tedavi edilmediğinde büyüyerek şişebilir ve şiddetli ağrılara neden olabilir. Ek olarak şu semptomlarla birlikte görülür:

• En sık belirtilerden biri kasık bölgesinde veya testislerde başlayan şişliklerdir. Şişliğin yanı sıra bölgede ağrı ve yanma hissi de olabilir.
• Karın iç basıncının artmasına bağlı olarak fıtık şikayetleri artar, özellikle yemeklerden sonra kramp şeklinde ağrılar ortaya çıkabilir.
• Kabızlık kasık fıtığının önemli bulgularındandır ve bağırsakların karın içine kayması sonucu oluşur.
• Gaz, bulantı, iştahsızlık, ateş ve karın şişliği kasık fıtığının diğer bulgularındandır.
• Fıtık çevresinde morarma ve kızarma oluşabilir.

Bu tip semptomların gözlenmesi halinde vakit kaybetmeden uzman hekime başvurulması gerekir. Özellikle fıtıkta kızarma ve morarma varsa acil müdahale hayati olabilir. Bu nedenle uzman hekimin uygulayacağı ameliyat ile fıtığın en kısa sürede alınması gerekir. Aksi halde bağırsaklara kan gitmemesi nedeniyle bağırsak çürümesi, delinmesi veya karın zarı iltihabı gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir.

Karın bölgesinde iç organların dış etkilerden korunmasını sağlayan kalın tabakalar bulunur ve bu tabakalar özellikle yaşa bağlı olarak zaman içinde incelmeye başlar. Karın ön duvarındaki kasların genetik özelliklere ve diğer faktörlere bağlı olarak incelmesi kasık fıtığı için önemli bir risktir. Bölgedeki ince bağırsaklar karın ön duvarına doğru hareket ederek incelen yüzeyde dışarı doğru girintiler oluşturmaya başlar ve bu durum tıpta “inguinal herni” olarak adlandırılır.

Başlangıçta herhangi bir bulgu vermeden gelişen kasık fıtığı, kimi zaman rutin doktor kontrollerinde anlaşılabilir. Ancak karın duvarını oluşturan tabakada yırtılmalar veya delikler oluşursa fıtık kesesi cilt üzerinde görünmeye başlayabilir. Zaman içinde karın içindeki basıncın artmasına bağlı olarak fıtık boyutunda da artış gözlenir ve fıtık ağrılı bir hal alır. Tek tedavisi ameliyat olan fıtığın en kısa sürede alınması gerekir.

Kasık fıtığı özellikle ıkınma, hapşırma, öksürme gibi karın iç basıncını artıran faktörler nedeniyle ortaya çıkar ve erkeklerde daha sık görülür. Kalıtsal nedenlerle veya sonradan gelişen bir sorun olan kasık fıtığı özellikle şu kişilerde gözlenir:

• Ağır yük kaldıranlar
• Ağırlık çalışan sporcular
• Uzun süre ayakta kalmayı gerektiren iş yapanlar
• Sık sık kabızlık ve ıkınma sorunları yaşayanlar
• Aşırı kilo alma veya zayıflama problemleri olanlar
• Sigara kullananlar
• Erkekler

Kasık fıtığının erkeklerde daha sık görülme nedenlerinden biri, erkeklerdeki kasık kanalının kadınlara göre daha zayıf olmasıdır. Anne karnındaki erkek bebekte testisler oluştuktan sonra kasık kanalı yoluyla testis torbasına doğru ilerler. Doğumdan sonra bu kanal kapanır fakat bazı durumlarda kapanma düzgün şekilde gerçekleşmez ve karın bölgesinde zayıf alanlar oluşur. Bu durum da ilerleyen yaşlarda daha fazla ilerleyen karın bölgesinin kasık fıtığı gelişimine açık olması anlamına gelir. Erkekler kadınlara göre daha fazla ağır taşıdığından kasık fıtığı görülme riski de daha yüksek olur.

Kasık fıtığının tek tedavisi ameliyattır fakat bunun için öncelikle fiziki muayene gerekir. İlaçla tedavisi olmayan kasık fıtığının alabilmesi için açık veya kapalı ameliyat tekniklerinden biri tercih edilebilir. Her iki ameliyatta da amaç, fıtığa neden olan kusurların giderilmesi ve bir daha fıtık geliştirmeyecek şekilde kapatılmasıdır. Ameliyattan önce kişinin ihtiyacına uygun olarak lokal veya genel anestezi yapılır.

• Açık ameliyatta fıtığın bulunduğu bölgeye 6-7 cm’lik bir kesi yapılır ve kesiden içeri girilerek organlar karın içi orjinal konumlarına yerleştirilir. Daha sonra yırtığın üzeri dikilir ve yamalanır. Bu sayede zayıflayan bölgede bir daha fıtık oluşması engellenir.

• Kapalı ameliyatta kendiliğinden yapışan ve dikiş yapmaya gereksinim duyulmayan yamalar kullanılır. İşlem sırasında hasta karın bölgesine 3 minik kesi yapılır ve açılan deliklerden içeriye kameralı tıbbi ekipmanlar gönderilir. Bu ekipmanlar sayesinde hekim süreci ameliyathanedeki bir monitörden takip eder ve fıtığın içini boşaltmak için ekipmanları kullanır. Daha sonra açık ameliyatta olduğu gibi açılan delikler kapatılır ve işlem sonlandırılır.

Kapalı ameliyat hasta için çok daha konforlu ve ağrısız bir iyileşme sunar. Ayrıca işlem sırasında açılan delikler neredeyse görünmez izler bırakır. Ameliyat sonrası dönem iyileşme çok daha hızlı ve kolaydır, kişi hayatına daha kısa sürede geri döner. Bütün bu sebepler nedeniyle laparoskopik ameliyat kasık fıtığı ameliyatlarında daha sık tercih edilen bir yöntemdir.

Kasık fıtığı ameliyatından sonra:

• Anestezi etkisi geçene kadar yemek yeme olmaz.
• Kişi yemek yiyene kadar hastanede gözetim altında tutulur, sonrasında sorun olmaması halinde genellikle aynı gün içinde taburcu edilir.
• Kendiliğinden eriyen dikişler kullanıldığından dikiş almaya gerek kalmaz.
• Ameliyattan sonraki gün itibariyle duş alınabilir.

Bununla birlikte; iyileşme döneminin verimli geçmesi ve sorunun tekrarlamaması için 6 hafta süreyle ağır kaldırılmaması ve güç gerektiren sporların yapılmaması önerilir. Uzman hekim kontrolünde yapılan ameliyatlardan sonra kişi kısa sürede toparlayarak günlük hayatına dönebilir.