Erkek çocuklarında görülen bir rahatsızlık olan inmemiş testis, doğum sonrası karından testis torbasına inmesine gereken testislerin skrotum adı verilen bu testis torbasına inmemesi durumudur. Bu durumun nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte genellikle karın duvarında meydana gelen defektler, gelişme gerilikleri ya da hormonlardaki dengesizlikler inmemiş testis rahatsızlığına neden olabilir. Tedavi genellikle cerrahidir.
İnmemiş Testis Nedir?
Erkek çocuklarında meydana gelen bir rahatsızlık olan inmemiş testis, testislerin skrotum olarak adlandırılan testis torbasına inmemesi hali olarak tanımlanabilir. Testisler torbada olmadığı için torbanın yeterli kadar gelişmesi de mümkün değildir. Bu durum neticesinde boş bir torba oluşabileceği gibi, kasığın bir tarafından ya da iki tarafında birden şişlik oluşması da muhtemeldir. Tedavi edilmeyen inmemiş testis vakaları ilerleyen dönemlerde hem üreme fonksiyonlarının bozulmasına hem de hormonal dengesizliklere yol açabilir. Ayrıca testis kanserine yakalanma riskini de artırır.
Testis karın bölgesinden testislere hiç inmeyebilir ya da iniş rotası üzerinde herhangi bir noktada kalabilir. Testisler erkek bebeklerin yüzde 4,3’lük kısmında doğumda yerinde değildir. Fakat bu vakaların yaklaşık 4’te 3’lük kısmında testisler doğumdan sonraki 3 ay içerisinde yerine iner.
İnmemiş Testis Türleri Nelerdir?
İnmemiş testis hastalığı kendisini farklı şekillerde gösterebilir. Tıp literatüründe sınıflandırılmış olan inmemiş türleri şunlardır:
Tek Taraflı ve Çift Taraflı Testis Yokluğu
Bebek anne karnındayken testis hiç oluşmamıştır. Ya da testis oluştuktan sonra meydana gelen damar tıkanıklıkları testislerin kaybolmasına neden olmuştur. Bu durum tek bir testiste meydana gelebileceği gibi her ikisinde birden de meydana gelebilir. Eğer tek taraflı ise, aynı taraftaki böbreğin yokluğu da söz konusudur.
Atrofi (Testis Erimesi)
Testis anne karnındayken mevcuttur. Fakat damarların tıkanması, testis torsiyonu ya da travma gibi sonradan ortaya çıkan nedenlere bağlı olarak erimiştir. Yapılan cerrahi müdahale sırasında testis kanalının ya kasık kanalının bir noktasında ya da testis torbası içerisinde son bulduğu gözlenir. Böyle bir durumda geri kalan tüm yapıların da çıkarılması gerekir.
Testisin Karın İçinde Kalması
Yapılan fiziki muayene sırasında testis torbasında testisler tespit edilemez. Testisler kasık kanalı içerisinde de değildir. İnmemiş testis vakası tespit edilen bebeklerin yüzde 5 ila 10’luk kısmında testisler karın içinde kalmıştır.
Testisin Kanal İçinde Kalması
Testis skrotum adı verilen torba içerisine inmemiştir. Fakat elle yapılan fiziki muayenede kasık kanalı içerisinde tespit edilebilir. Karşılaşılan inmemiş testis vakalarının büyük bir çoğunluğu bu tiptir.
Retraktil Testis (Testisin Geri Çekilmesi)
Testis kaslarının kasılması ile birlikte testisin kasığa doğru, yani torba dışına doğru çekilmesi normal bir refleks olarak kabul edilir. Çünkü bu sayede testis kendisini travmalara ya da ısı farklılıklarına karşı koruyabilir. Böyle durumlarda tedaviye gerek görülmez. Fakat farklı bir durum olup olmadığının anlaşılması amacıyla bir doktor kontrolü yapılması önerilir.
Ektopik Testis
Testis karın bölgesinden testis torbasına inerken bulunması gereken yerlerden birinde değildir. Testisin yerleşim yeri anüsün ön kısmı ya da kasık bölgesi olabileceği gibi penis kökü de olabilir.
İnmemiş Testis Tanısı Nasıl Konulur?
Testislerin olmaması durumu doğum sonrası doktor tarafından fark edilebileceği gibi bebeğin ailesi tarafından da fark edilebilir. Eğer hekim tarafında yapılan fiziki muayenede testis yerinde bulunamıyorsa, hem testisin yerinin tespit edilmesi hem de boyutlarının görülebilmesi amacıyla ultrason gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. Laparoskopi ve MR kullanılan diğer tanı yöntemleridir.
İnmemiş Testis Tedavi Yöntemleri
İnmemiş testis uzman ve deneyimli bir cerrah kontrolünde yapıldığı sürece herhangi bir risk taşımaz ve başarı oranı yüksektir. Operasyon sırasında izlenen adımlar şunlardır:
- Fıtık ameliyatına benzer şekilde bir hazırlık gerçekleştirilir,
- Bu duruma fıtığın eşlik etmesi durumunda fıtık ameliyatı da aynı anda gerçekleştirilebilir,
- Testisin testis torbası derisinin altına yerleştirilmesi için laparoskopi yönteminden faydalanılır,
- Eğer testis erişimiş ise, içeride kalan tüm yapılar ailenin de izniyle çıkarılır.
Operasyon sonrasında hastalar aynı gün taburcu edilebilir. Operasyondan sonraki 2. haftada ve 6. ayda kontrol gereklidir. Operasyon sonrasında yara enfeksiyonu, testisin geri kaçması ya da sperm kanalı tıkanıklığı gibi yan etkiler nadir olarak görülebilir.